Μπίρτσας Π., Σώκος Χ., Πλατής Π., Μαλλιάρου Κ., Παπασπυρόπουλος K., Γιαννακόπουλος Α. 2011. Καιρός και φαινολογία μετανάστευσης και διαχείμασης πτηνών σε οικοσυστήματα της βόρειας Ελλάδας. 15ο Πανελλήνιο Δασολογικό Συνέδριο, Ελληνική Δασολογική Εταιρεία, Καρδίτσα 16–19 Οκτωβρίου 2011. http://www.wfdt.teilar.gr/15_th_Panhellenic_Forestry_CONFERENCE/Presentations/Mpirtsas.pdf
Περίληψη
Η Ελλάδα αποτελεί τόπο διαχείμασης πολλών αποδημητικών πτηνών. Στην εργασία αυτή, εξετάζεται η επίδραση μετεωρολογικών παραμέτρων στην αφθονία της μπεκάτσας (Scolopax rusticola), της σιταρήθρας (Alauda arvensis) και κάποιων υδρόβιων πτηνών αντιπροσωπευτικών ειδών: δασικού, γεωργικού και υγροτοπικού οικοσυστήματος, αντίστοιχα. Η φθινοπωρινή άφιξη της μπεκάτσας καθυστερεί τα έτη με υψηλές θερμοκρασίες. Η αναχώρηση της σιταρήθρας δεν έδειξε κάποια σχέση με τα μετεωρολογικά δεδομένα. Οι χαμηλές θερμοκρασίες του χειμώνα του 2001-2002 οδήγησαν αρχικά σε αύξηση της αφθονίας των υδρόβιων, αλλά στη συνέχεια το παρατεταμένο ψύχος φαίνεται να ανάγκασε τα πτηνά να μετακινηθούν νοτιότερα. Αν και τα δεδομένα ήταν για περιορισμένα έτη, έδειξαν ότι η θερμοκρασία αέρα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ή ίσως το σημαντικότερο παράγοντα που επιδρά στη φαινολογία της μετανάστευσης των πτηνών. Η αύξηση της θερμοκρασίας αναμένεται να τροποποιήσει τη σύνθεση των ειδών και να μειώσει τον αριθμό των ατόμων που διαχειμάζουν σε περιοχές της Ελλάδας ή να μειώσει το χρονικό διάστημα της παραμονής τους.
Λέξεις κλειδιά: μετανάστευση, διαχείμαση, κλιματική αλλαγή, ψύχος, μπεκάτσα, σιταρήθρα, πάπια, χήνα, φαλαρίδα
Birtsas P., Sokos C., Platis P., Μalliarou Κ., Papaspyropoulos K., Giannakopoulos Α. 2011. Weather and phenology of migratory birds in ecosystems of Northern Greece. Proceedings of 15th Pan-hellenic Forestry Congress. Hellenic Forestry Society, 16–19/10/2011, Karditsa, Hellas.
Abstract
Many migratory birds winter in Greece. This study examines the influence of meteorological parameters on abundance of woodcock (Scolopax rusticola), skylark (Alauda arvensis) and waterfowl, which are representative species of forest, agricultural and wetland ecosystems. In autumn the woodcock’s arrival delayed the years with high temperatures. The departure of skylarks showed no relationship with meteorological data. The cold winter of 2001-2002 led initially to increase of the waterfowl abundance, but then the prolonged cold weather seems to have forced the birds to move south. Although data was for few years, showed that the air temperature is one of the most important factor affecting the phenology of some bird species migration. The global warming is expected to reduce the number of some species that overwinter in ecosystems of Greece or reduce their wintering period.
Key words: migration, wintering, climate change, cold weather, woodcock, skylark, duck, goose, coot